Dokąd na trekking cz. 4

Sam Nepal oferuje setki kilometrów tras prowadzących przez najpotężniejsze góry świata. Ich choćby najbardziej lakoniczny opis wypełniłby wszystkie strony tej książki. To tutaj znajdują się drogi określane w przewodnikach mianem tych, które musisz przejść przed śmiercią: szlak do bazy pod najwyższą górą świata, Mount Everestem, czy przepiękny Annapurna Circuit. Wędrówka w Nepalu to swojego rodzaju spacer wśród olbrzymów – do wielu z ośmiotysięczników można zbliżyć się na wyciągnięcie ręki. Popularne są trekkingi w okolicy gór Dhaulagiri lub Makalu. Wyprawy w Himalaje przeżywa się wszystkimi zmysłami. Widok potężnych ścian Ama Dablam czy Maczhapuczharu (ang. Machhapuchhare) uzupełniają zapachy kadzidełek rozpalanych w skromnych schroniskach – tea houses – oraz dźwięki mantr wydobywające się z buddyjskich klasztorów. Za bazę do organizacji wszystkich formalności, sprzętu i przewodników służy miasto Pokhara oraz światowa stolica trekkingu i wspinaczki – Katmandu. Himalaje swoją potęgą sięgają daleko poza granice Nepalu.

Indie, zaczynając od Sikkimu (czy Sikimu, jak wskazuje polska transkrypcja z hindi) z trzecim najwyższym szczytem świata – Kanczendzongą (ang. Kanchenjunga Mount), oferują bardzo zróżnicowane szlaki do wędrówek górskich. W regionie Garhwal można dostać zawrotu głowy od wielości kolorów kwiatów porastających Park Narodowy Doliny Kwiatów. Na uznanie zasługuje pielgrzymkowy szlak rozpoczynający się w miasteczku Gangotri, nieopodal którego znajduje się jednocześnie źródło świętej dla Hindusów rzeki Ganges. Zupełnie odmienny krajobraz cechuje regiony Ladakh i Zaskar. Niemal pozbawione wody, potężne góry stanowią wyzwanie – z powodu braku wyznaczonych szlaków, wysokich przełęczy czy trudności z uzupełnieniem zapasów – i wymagają bardzo dużego doświadczenia w samodzielnych wędrówkach. Na odważnych czekają buddyjskie klasztory położone w miejscach, które trudno zapomnieć. W regionie tym znajduje się też legendarny, uchodzący za jeden z najtrudniejszych na świecie trekking zamarzniętą rzeką Zaskar. Gdy zima skutecznie uniemożliwia jakikolwiek transport lądowy, mieszkający tu Zaskarianie wyruszają w niebezpieczną drogę nazywaną Chadar, która prowadzi do Leh – stolicy Ladakhu. Za nimi podążają trekkerzy z całego globu, bo Chadar z roku na rok zyskuje na popularności, a przemierzać można go tylko w trakcie dwóch zimowych miesięcy, gdy rzekę skuwa gruba warstwa lodu.

Bhutan położony we wschodniej części Himalajów prowadzi bardzo restrykcyjną politykę dotyczącą trekkingów. Wędrówka może się odbywać tylko w zorganizowanej grupie korzystającej z usług lokalnych agencji – oficjalnych tour operatorów akceptowanych przez rząd kraju. Zgodę na trekking po Bhutanie trzeba uzyskać na 90 dni przed rozpoczęciem wędrówki. Warta uwagi jest trasa prowadząca do świętej góry buddystów Czomo Lhari liczącej 7314 m n.p.m. Leżący na pograniczu Indii, Chin i Pakistanu łańcuch Karakorum był świadkiem heroicznych wypraw wysokogórskich. To właśnie tutaj znajduje się kultowy szczyt K2, do którego prowadzi trekking wzdłuż lodowca Baltoro. Nieopodal leżą potężne masywy Broad Peaku i Gaszerbrumów. Po drodze wzrok przykuwa strzelista sylwetka Trango Towers. Karakorum dyktuje jednak naprawdę trudne warunki: duża wysokość połączona ze skomplikowanym technicznie terenem i kapryśną pogodą sprawiają, że trekking tutaj jest przeznaczony dla wyjątkowo zdeterminowanych marzycieli. Mówi się też, że po ataku terrorystycznym na bazę pod Nanga Parbat w 2013 roku nic w Karakorum nie będzie już takie jak kiedyś. Na wszystkich trasach zaleca się towarzystwo doświadczonego przewodnika. Swobodne podróżowanie po Tybecie jest mocno ograniczone przez okupujące ten region Chiny. O wyprawach na Wyżynę Tybetańską bez stosownych pozwoleń i uczestnictwa lokalnego przewodnika nie ma nawet mowy. Między innymi z tego powodu oddzielający ją od pustyni Takla Makan system górski Kunlun uchodzi za jeden z najsłabiej poznanych na świecie. W południowo-zachodniej części Tybetu znajduje się święta dla wyznawców hinduizmu i lamaizmu góra Kajlas (ang. Mount Kailash) sięgająca 6714 m n.p.m. Każdego roku pielgrzymi okrążają ją zgodnie z tysiącletnią tradycją. Ich śladem podążają trekkerzy, którym trasa ta nie powinna zająć więcej niż pięć dni. Szlak bywa wymagający, ale widok olbrzymiej północnej ściany wynagradza wszystkie trudy.

Stosunkowo mało popularne są wędrówki w górach Tien-szan leżących na pograniczu Chin, Kirgistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu i Kazachstanu. Już sama nazwa tego pasma górskiego oznaczająca Niebiańskie Góry zachęca do tego, by spakować plecak i ruszyć na szlak. Szlaków, niestety, jest tu jak na lekarstwo. Trekkerzy zdani są na swoje doświadczenie i lokalne agencje działające głównie w Kirgistanie. Podobne trudności napotkasz w Pamirze, którego większa część należy do Tadżykistanu. Surowe góry Azji Centralnej to unikalne połączenie bezkresnych stepów, potężnych okrytych lodowymi czapami masywów oraz krystalicznych jezior. Jeśli marzysz o obezwładniających przestrzeniach i niemal dziewiczych górach pozbawionych tłumu wędrowców, to następną wyprawę zaplanuj w Mongolii, na przykład w górach Ałtaj. Ten imponujący system górski swoim zasięgiem obejmuje Rosję, Kazachstan Mongolię i Chiny. Jednym z najbardziej urokliwych miejsc w Ałtaju mongolskim jest Park Narodowy Tawan Bogd, w którym szlaki prowadzą pośród rozległych stepów zwieńczonych górami pokrytymi lodowcem. Organizację trekkingu warto powierzyć agencjom z Ułan Bator lub Olgij. Dużą popularnością cieszą się też wyprawy konne, które mogą stanowić doskonałe uzupełnienie trekkingu i zamienić go w niezapomnianą przygodę. Mongolia w połączeniu z Syberią i okolicami najgłębszego jeziora świata, Bajkału, stanowi niewyczerpaną scenerię trekkingowych wypraw. Są to jednak miejsca dzikie, pozbawione infrastruktury, w tym szlaków turystycznych. Pamiętać należy też o olbrzymich dystansach dzielących poszczególne lokalizacje w tej części Azji. Stosunkowo blisko Europy odnaleźć można egzotykę Turcji – księżycowy krajobraz Kapadocji zachęca do krótkich, ale intensywnych wypraw. Coraz bardziej popularne są proste trasy – Szlak Licyjski oraz Szlak Świętego Pawła, powiązane historycznie ze starożytnym Rzymem. Trudniejszym wyzwaniem będzie wędrówka przez Góry Pontyjskie położone w północno-wschodniej części kraju. To tutaj znajduje się masyw Kaçkar Dağı z najwyższym szczytem o tej samej nazwie, który mierzy 3937 m n.p.m. Droga na wierzchołek nie zajmie więcej niż trzy dni, ale okolica obfituje w wiele godnych uwagi tras o charakterze alpejskim.

Jednak w Turcji uwagę zwraca przede wszystkim potężny masyw wulkaniczny Ararat położony nieopodal granicy z Armenią i Iranem. To właśnie tutaj, jeśli wierzyć przekazom biblijnym, osiadła Arka Noego. Pokryty lodowcem wierzchołek znajdujący się na wysokości 5137 m n.p.m. jest dostępny dla każdego dobrze zaaklimatyzowanego trekkera, który potrafi poruszać się z wykorzystaniem raków i czekana. Niemniej jednak okolica, w której leży masyw, od wielu lat stanowi strefę zmilitaryzowaną, w związku z czym wejście na szczyt wymaga specjalnych pozwoleń oraz uczestnictwa w wyprawie zorganizowanej. W czasie powstawania tej książki wejście na Ararat w ogóle nie było możliwe ze względu na sytuację polityczną w regionie. Przez Izrael i Jordanię wiedzie historyczny szlak biblijny nazywany Abraham Path (Drogą Abrahama). Ten długodystansowy trekking przebiega przez wiele ciekawych miejsc na Bliskim Wschodzie, łącznie z wykutym w skale starożytnym miastem Petra, przedstawionym między innymi w filmie Indiana Jones i ostatnia krucjata. Zanim jednak rozłożysz mapy, aby zaplanować wymarzoną wyprawę, koniecznie zapoznaj się z aktualnymi informacjami na temat bezpieczeństwa w tym regionie. Olbrzymi trekkingowy potencjał, który nie jest w pełni wykorzystywany, ma Kaukaz. Sytuacja może jednak ulec zmianie. W 2016 roku grupa zapaleńców podjęła się wytyczenia długodystansowego Szlaku Transkaukaskiego, który na odcinku niemal 1600 kilometrów ma połączyć morza Czarne i Kaspijskie. Obecnie prócz wspinaczkowego wejścia na szczyt Elbrusa największą popularnością cieszą się tam wędrówki w Gruzji. Na przykład na szlaku prowadzącym z miasteczka Mestia położonego w centralnej części regionu Swanetia do Uszguli, będącej skupiskiem czterech niewielkich wsi. Na odcinku niespełna 60 kilometrów, które wprawnemu trekkerowi zajmą nie więcej niż cztery dni, znajduje się wiele klimatycznych osad, gdzie możliwy jest nocleg. Za klasyczną uchodzi trasa prowadząca do stóp pięknej góry Kazbek liczącej 5033 m n.p.m., która swój początek bierze w miasteczku Stepancminda – dawniej nazywanym Kazbegi. W tym samym regionie znajduje się też wieś Juta, w której zaczyna się popularna czterodniowa trasa prowadząca przez przełęcz Chaukhi i dolinę Arkhoti do historycznej krainy Chewsuretia pełnej domów-twierdz w formie wież.

Azja Południowo-Wschodnia nie przychodzi na myśl jako pierwsza, gdy planujesz wyprawę trekkingową, ale i tutaj można znaleźć interesujące szlaki. W Wietnamie znajduje się najwyższa góra Indochin, mierząca 3143 m n.p.m. Phan Xi Păng (jej nazwa bywa też zapisywana „Fansipan”). Pięciodniowa trasa wyprowadza na szczyt stromymi ścieżkami, więc niezbędne są dobra kondycja oraz odrobina szczęścia do warunków atmosferycznych. W organizacji wyprawy pomocne będą agencje turystyczne w Hanoi albo w bezpośrednim sąsiedztwie góry – miasteczku Sa Pa. W Tajlandii, która krajobrazem przypomina wiele krajów w regionie, popularnością cieszą się wędrówki w okolicach miasta Chiang Rai. Wytyczone tu szlaki nie nastręczają żadnych trudności, sama wyprawa zaś zasługuje na uwagę głównie ze względu na możliwość uczestniczenia w życiu lokalnych społeczności: Lahu, Akha czy Karenów słynących z noszenia przez kobiety wielu obręczy na szyi. Niewielkie społeczeństwa żyjące w mniejszym lub większym stopniu w tradycyjny sposób można spotkać także w Laosie, szczególnie w prowincji Louangphrabang. Miłośnicy wędrówek w lasach deszczowych stoją murem za płaskowyżem Boloven, na którym da się realizować krótkie wycieczki, ale też kilkudniowe wyprawy o charakterze survivalowym. W Malezji znajduje się Gunung Tahan, której nazwa w języku malajskim oznacza Górę Wytrwałości, nie bez powodu – trasy prowadzące na ten liczący 2189 m n.p.m. szczyt należą do wymagających, sam trekking zaś zajmuje minimum pięć dni. Wyspiarska Indonezja to raj dla miłośników wulkanów. Widok olbrzymich pióropuszy pyłu wydobywających się z kraterów w trakcie wschodu słońca w Parku Narodowym Bromo Tengger Semeru uchodzi za jeden z najpiękniejszych na świecie. Znajdujące się na wyspie Jawa góry: Bromo, Kawah Ijen czy Semeru stanowią popularny cel łatwych wypraw dla miłośników trekkingu z całego świata. Na innej wyspie – Flores leży wulkan Kelimutu słynący z wielokolorowych, szalenie fotogenicznych jezior położonych w jego kraterze. Na wyspie Borneo znajduje się najwyższa góra Archipelagu Malajskiego – Kinabalu mierząca 4101 m n.p.m. Już samo otoczenie szczytu, objęte ochroną w ramach parku narodowego i wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, zapewnia niezapomnianą przygodę. Wilgotny las równikowy potrafi dać w kość, ale podziwiany ze szlaku na wierzchołek (wędrówka trwa dwa dni) robi imponujące wrażenie. Podobnie jak trekking wiodący Szlakiem Łowców Głów w Parku Narodowym Gunung Mulu.